Karbondioksitin Suda Çözünürlüğü

Karbondioksit atmosferde çok düşük seviyede bulunmasına rağmen suda yüksek çözünürlüğü nedeniyle fazla seviyededir. Karbondioksit sucul ortamda asidik ve bazikliği ayarlayan bir tampondur ve biyolojik olayları düzenler. CO2 suda çözündüğünde H2CO3 oluşur ve bu zayıf bir asit olduğundan kolayca ayrışıp H+ ve HCO3– ‘e dönüşür. Formülü şu şekildedir; 

CO2 + H2O ⇌ H2CO3 ⇌ H+ + HCO3-   ⇌ 2H+ + CO3- 

Çözünürlüğe etki eden faktörler 

• Çözücü ve çözünen cinsi; karbondioksit ve su polar bileşiklerdir. 
• Sıcaklık; tüm gazların sudaki çözünürlüğü sıcaklık arttıkça azalır.  

• Basınç; Henry kanununa dayanılarak basınç ve çözünürlüğün doğru orantılı olduğunu söyleyebiliriz. 

Karbondioksitin suda çözünmesi 

Gazlar sıvılarda çözünebilir. Günlük hayatta tükettiğimiz gazlı içecekler bunun en iyi örneklerinden biridir. Bu gazlı içeceklerde çözünen gaz CO2 ‘dir. Bu içecekler yüksek basınç altında soğuk olan sıvıya CO2  eklenmesiyle üretilir.  

Yüksek basınç gazın sıvı içerisindeki çözünme hızını arttırıcı bir fiziksel faktördür. Karbondioksit polar bir molekül olduğundan suda çok iyi çözünür ve karbonatlı su oluşur. Sıcaklık gazların çözünmesinde oldukça etkili bir faktördür. Karbondioksitli suya sıcaklık uyguladığımızda, ısıyla moleküller daha hızlı hareket etmeye başlayacağı için gazın sudan ayrılmasına neden olur. Bu sıcaklık arttıkça CO2 miktarının azalacağı anlamına gelmektedir. Aşağıdaki grafikte sıcaklık ve çözünürlük miktarı arasındaki ilişki ifade edilmiştir. 

Bu grafiğe göre sıcaklık ve karbondioksit çözünürlüğü arasında ters orantı var denilebilir.