Apendiks organının işlevi nedir?

Apendiks 

Apendiks, embriyo evresinde gelişen, çekuma bağlı parmak benzeri, kör uçlu bir tüptür. Çekum, ince ve kalın bağırsakların birleştiği yerde bulunan kolonun keseye benzeri bir yapısıdır. Apendikse, vermiform apendiks de denilir. Buradaki vermiform, solucan benzeri anlamına gelmektedir. 

İnsan apendiksi ortalama 9 cm uzunluğundadır, fakat 5 ile 35 cm arasında da değişebilir. Genelde karnın sağ alt tarafında, sağ kalça kemiğinin yakınında bulunmaktadır. Tabanı, kalın bağırsağı ince bağırsaktan ayıran ileoçekal valfin 2 cm altında konumlanmıştır. 

Apendiks organının işlevi nedir?

Apendiks, insanlarda amacına uygun evrimleşmemiştir, fakat tamamen işlevsiz olduğunu söylemek de yanlış olur. Apendiks içeriğinde iyi huylu bakteriler barındırmaktadır, herhangi bir nedenle iyi huylu bakteriler bağırsak florasından atıldığında, apendiks bu yararlı bakterileri tekrar bağırsak florasına göndererek bir nevi sindirim sistemini yeniden başlatır.  

2007’de Duke Üniversitesi’nde yapılan bir çalışmaya göre; hastalık nedeniyle bağırsaklardaki yararlı bakteriler atıldığında, apendiksin bu yararlı bakteriler için bir sığınak görevi gördüğü ortaya konuldu. Ayrıca hem çekum hem de apendiks; selüloz sindirimi ihtiyacı olmayan amfibi ve sürüngenlerin proksimal kalın bağırsağı, konakçı ve simbiyotik bakteriler arasındaki etkileşimi sağlar. 

Apendiks körelmiş midir?

Asıl görevinin selüloz sindirimi olan apendiks, insanlarda bu görevini yerine getirmediği için körelmiş bir organdır denilebilir. İlk olarak Charles Darwin, apendiksin primatlarda yaprak sindirmek için kullanıldığını ve evrimsel süreçte görevinin değiştiğini belirtmiştir. Herbivor hayvanların, özellikle diyeti ökaliptustan ibaret olan koalaların uzun çekumu bu hipotezi desteklemektedir. İnsanların beslenmesi değiştiğinde evrimsel süreçte apendiks selüloz sindirimi işlevini kaybetmiştir. 

Apendiks ve immün sistem

Apendiks, memeli mukozal bağışıklık sisteminin önemli bir üyesi olarak da tanımlanabilir, özellikle B hücresi aracılı immün yanıtların ve ekstratimik (timustan üretilmiş) olan T hücrelerinin önemli bir bileşeni olarak tanımlanmıştır. Bu organ, sindirim sisteminde atık maddelerin uygun şekilde hareket etmesine ve çıkarılmasına yardımcı olur, patojenleri düzenleyen lenfatik damarlar içerir ve son olarak ölümcül hastalıkları önleyen erken savunmalar bile üretebilir. Ayrıca bu organın, bağışıklık sistemini güçlendirerek vücudu istilacı patojenlere karşı savunduğu düşünülmektedir.